Aangezien ik tegenwoordig een mechanisch toetsenbord heb, en ik in dat soort dingen meestal whole hog ergens induik, volg ik een aantal relevante subreddits. En aangezien toetsenbord-afficionado’s meestal nogal visueel zijn ingesteld, komen daar zeer regelmatig plaatjes van toetsenborden voorbij. Zo af en toe laat ik dan de meer esotherische layouts of bijzondere kleurstellingen aan vrouwlief Y. zien, vergezeld van een immer grappig “is dit niks voor jou?” - tot ze een tijdje geleden bij een plaatje ineens riep “oh, maar die vind ik wel leuk!”. Blijkbaar is ze dus niet zozeer tegen mechanische toetsenborden an sich, maar wil ze gewoon niet in het gerammel en geklik zitten.
Challenge accepted! Operatie “een stil toetsenbord voor mijn vrouw” begon.
Een bord vinden
Een toetsenbord begint bij, nou ja, het toetsenbord. In mijn geval heb ik een kant en klare K2 aangeschaft, maar aangezien dit nieuwe toetsenbord stil moest zijn, wilde ik zelf een bord kunnen samenstellen. Een kit, zoals dat in jargon heet, waarbij je een losse "bodem" haalt (soms zelfs een aparte kast en aparte printplaat), losse switches en losse keycaps.
Naast stil, moest het toetsenbord ook draadloos zijn, want altijd maar met touwtjes de boel aan een laptop moeten knopen, dat is ook niks. Bluetooth of een dongle vereist, dus.
Y. dacht in eerste instantie een volledig bord te willen, maar na een beetje wikken en wegen bedacht ze, dat dat numerieke eiland misschien toch niet zo superhard nodig was, en dat het zo’n plank dan wel weer een stuk groter maakt om mee te sjouwen. Het zou uiteindelijk een 75% worden, net zoals ik heb - maar ik wilde wel proberen voor haar een variant te vinden waarbij de toetsen aan de rechterkant een beetje los staan van de rest, en als het even kan de functietoetsen ook - een exploded 75%. Maakt het makkelijker om het op de tast te vinden.
Het bord waar ze in eerste instantie bij riep dat ze die wel leuk vond, bleek een beetje high end speeltje te zijn dat destijds voor rond de €450 zou gaan, enkel voor het bord. Dat lag iets boven het budget… We kwamen uit bij de Epomaker TH80, die voor een alleszins schappelijke iets-meer-dan €70 bij ons bezorgd zou worden. Exploded 75%, verkrijgbaar in zwarte of witte kast, Bluetooth en een dongle meegeleverd, zelfs een mooie draaiknop, en south facing LEDs zodat elke combinatie van switches en keycaps gebruikt kan worden. Prima. Bestellen die hap.
De knoppen
Op een kale kit moeten natuurlijk nog switches en keycaps. Op naar Ali Express, waar mijn oog al snel op Outemu Silent Lemons valt. Wel een tactile switch (met een klein hobbeltje bij het indrukken dus), maar dan met een stillere aanslag, zo wordt ons beloofd. Ik ben benieuwd. Hup, 90 stuks in het mandje, en voor de leuk nog een paar Red Panda’s erbij, want ik vind het wel een hip kleurtje en ik ben een beetje aan het uitproberen of ik andere tactile switches misschien fijner vind dan de Gateron browns in mijn eigen toetsenbord.
Op die switches moeten uiteraard de daadwerkelijke keycaps, en ook daar is een schrikbarend grote verscheidenheid in. Verschillende hoogte-profielen, verschillende materialen, heel veel verschillende kleurtjes en uiteraard verschillende prijsklassen. Sommige setjes doen €25, sommige setjes het tienvoudige of meer, hoewel die laatste categorie over het algemeen via group buys gaat en niet via Ali. Uiteindelijk wordt het een set Cherry-profiel caps (dus met een hoogteverschil tussen de rijen) in de kleurstelling “Black Lotus”. Zwarte alphas — de alfanumerieke toetsen — afgewisseld met donkerpaarse modifiers — de shift, alt, enter en dergelijke knoppen — en lila accenten. Niet te saai, maar ook geen bonte toestand. Geschikt voor op kantoor, maar geen grijze muis.
De parafernalia
Ik heb in de afgelopen maanden een paar tweaks aan mijn eigen toetsenbord gemaakt om het wat stiller te maken, en die tweaks hebben in het wereldje allerlei interessante namen. Een extra stukje demping in de kast (case foam) en tussen het toetsenbord en de printplaat (PCB foam), kleine stukjes foam onder de switches om de aanslag wat te dempen (switch pads), en een klein stukje foam onder de stabilizers om de daarvan de aanslag wat te dempen (band-aid mod, omdat sommige mensen dat met verbandtape doen). Het netto effect is merkbaar, maar niet heel erg groot. Ik had ook nog kleine siliconen ringetjes (o-rings) onder de toetsen geschoven, die de aanslag (en daarmee het geluid) iets zouden moeten dempen, maar dat deed op de toetsen die ik gebruik hoegenaamd niets. Dat hangt ongetwijfeld samen met het feit dat de key caps die ik gebruik het XDA-profiel hebben, en dat de o-ringetjes simpelweg te hoog in de knop terecht komen om nog enige demping te geven voor je switch helemaal hebt ingedrukt (de bottom out).
De TH80 zou al van case foam en PCB foam voorzien moeten zijn, maar voor de zekerheid had ik nog een voorraadje switch pads en een paar op te knippen muismatjes ingeslagen, én de benodigdheden om de switches te smeren (luben). Dat zou mogelijk net weer dat beetje geluid schelen, en bovendien is men er in het wereldje wel over uit dat Outemu switches meestal “scratchy” zijn. Geen idee hoe dat aan zou moeten voelen, maar het klinkt niet best. Dus: kwastje, switch opener, postjes met vet, de uitzet wordt steeds uitgebreider.
Dan begint het Grote Wachten tot alle stukjes van de puzzel bezorgd zouden worden. Uiteindelijk duurde dat een paar weken.
De opbouw
Bij ontvangst maakt de Epomaker een prima eerste indruk. Het toetsenbord voelt lekker stevig aan, heeft een beste massa en weinig flex. Bij het openmaken blijkt dat de plaat behoorlijk dik is (dikker dan ik me de Keychron-plaat herinner) en op een soort van foamrandjes in de case lijkt te hangen. Een soort net-niet-helemaal-gasket-mount, dus. Dat belooft een consistenter geluid.
De stabs (de ondersteunende constructie voor de bredere toetsen zoals de Shift en de spatiebalk) hebben wat ruimte in de plaat en zijn voorzien van wel heel erg veel vet. Misschien moeten we daar wat mee, maar dat moet nog blijken. Onder de plaat zit inderdaad een dun stuk EVA-foam, dat aan de indeuking te zien ook alle ruimte boven de ribben in de onderkast opvult. Ik vul de vakjes in de kast op met in stukjes geknipte muismat van de Action, om elke vorm van holte op een ghetto-manier weg te werken.
Zodra de knoppen en keycaps binnen zijn, blijkt dat de switches wat stroef zijn — dat zal dat “scratchy” dan wel zijn. De spatiebalk komt niet helemaal lekker omhoog na het indrukken, en dat ligt niet alleen aan de gruwelijke hoeveelheid vet waarin het ding verzopen is: als ik dat eruit veeg en een bescheidener hoeveelheid aanbreng, komt de boel nog steeds niet omhoog. Tijd om de boel te luben; gelukkig had ik een potje met vet al op de tafel gezet.
Bij het luben van switches, pulk je elke switch open (voorzichtig, zodat het veertje geen vliegles krijgt, de switch opener is daarbij handig), smeer je op een paar punten een zeer bescheiden likje vet, en zet je de hele boel weer in elkaar. De TH80 heeft precies 80 switches nodig; dat zijn dus 80 switches die gelubed moeten worden. Je kunt een beetje valsspelen door de veertjes in een boterhamzakje met ongeveer een drupje olie per 10 switches een paar minuten heen en weer te rammelen (bag lubing), maar alsnog is het een bewerkelijk klusje. Wel zen, als je de routine er eenmaal een beetje in hebt, en het blijkt ook iets te zijn waar een nieuwsgierig dochtertje van 4 jaar bij wil en kan helpen.
Na een avondje en ochtendje pulken en kwasten, kunnen de switches voorzichtig in het bord gedrukt worden. Daarbij zijn al snel twee dingen duidelijk:
- De silent switches doen hun naam eer aan en zijn heel, heel erg silent.
- De contactjes onder de Esc-knop waren niet geweldig gesoldeerd en de hotswap socket (het zwarte flubje waar de pootjes van de switch in komen te zitten), dondert van de printplaat af. Oeps.
Dat tweede is met een soldeerboutje snel weer opgelost, en dan is al snel het bord compleet.
Het resultaat
Dit toetsenbord ziet er fraai uit en is stil. Heel erg stil. Stiller dan een low-profile HP-weggevertje, stiller dan de oudere generatie aluminium Apple-toetsenborden. Belachelijk stil.
De missie "stil toetsenbord" is dus ruimschoots geslaagd, en het toetsenbord tikt nog prettig, ook. De aanslag is een heel klein beetje zwaarder dan dat van mijn eigen toetsenbord, de travel van de switches is ook iets korter.
Uiteindelijk is het bord op ongeveer €130 uitgekomen, give or take, wat ik absoluut redelijk vind. Er was een kortingsrondje bij Ali aan de gang, wat de prijs wat gedrukt heeft, en ik reken de "losse" materialen en gereedschapjes niet mee, omdat die voor meer toetsenborderij bruikbaar zijn. Wat ik misschien in de toekomst nog wil doen, is de (nu zwarte) case een kleurtje geven. Een mooi diep-paars dat bij de toetsen past.
Daarnaast heb ik weer een paar dingen bijgeleerd (ik had voorheen nog nooit switches gelubed, bijvoorbeeld), en het heeft me een nieuw inzicht gegeven in wat een toetsenbord stil maakt, en de groter-dan-verwachte rol die switches daarin spelen. De switch pads heb ik uiteindelijk niet nodig gehad, en de hoeveelheid materiaal die ik in de case heb gedrukt, was ook minder dan verwacht.
Het heeft ook weer wat inspiratie opgeleverd om met mijn eigen toetsenbord wat te gaan klussen, maar dat is voor een volgende post...
In ieder geval kan vrouwlief nu comfortabel, in stijl en geruisloos haar tikwerk doen!