Het zal niemand die de afgelopen dagen meer dan twee minuten op internet zat ontgaan zijn: Elon Musk heeft Twitter gekocht. Of nou ja, hij heeft wat investeerders bij elkaar geharkt en daarmee voor 44 miljard dollar Twitter gekocht. Dat levert een hoop reuring op, omdat Musk een beetje aparte vogel (ha-ha) is, en ook omdat hij gelijk een aantal kopstukken uit de directie eruit heeft gewipt en heeft aangekondigd dat het maar eens gedaan moet zijn met beperking van Free Speech™.
Niet iedereen is er van overtuigd dat de overname van een enorm communicatieplatform door een excentrieke miljardair die banden heeft met bepaalde shady mensen en overheden, nou zo'n geweldige ontwikkeling is, en niet alleen omdat er twijfel bestaat of het netwerk werkelijk zoveel geld waard is.
Vrijheid van meningsuiting is geweldig
De belangrijkste reden die Musk opgeeft voor het overnemen van Twitter, is het willen terugbrengen van volledige vrijheid van meningsuiting. Is dat niet geweldig? Absoluut! Er bestaat alleen bij veel mensen een beetje verwarring over wat dat wel en niet inhoudt; het betekent niet dat je "alles maar moet kunnen zeggen", en het betekent al helemaal niet dat iedereen naar je moet luisteren.
Als je het te bont maakt, en wetten overtreedt, dan vlieg je eruit. Als je je als een gigantische pannenkoek gedraagt, word je al snel door bijna iedereen uitgekotst.
Twitter heeft in het verleden meerdere accounts gedeactiveerd, over het algemeen om redelijk gegronde redenen. Ex-president Trump werd er bijvoorbeeld uitgegooid na zijn opruiende opmerkingen rond de rellen in Washington in januari 2021.
Doordat Musk nu heeft aangekondigd om alle regels in de prullenbak te gooien en figuren als Trump weer met open armen te ontvangen, ontstaat er bij een niet onaanzienlijk deel van de twitterati onzekerheid: hoeveel ongezelliger kan het platform nog worden? Een kleine exodus is dan een natuurlijk gevolg.
Op naar de fediverse!
De meest voor de hand liggende bestemming voor een twittertwijfelaar is natuurlijk de fediverse, met name Mastodon. En sure enough, diverse grotere instances zagen een behoorlijke instroom van nieuwe gebruikers, af en toe met een lichte overstroming tot gevolg. Meestal was dat van korte duur, en, dankzij federatie, beperkt tot een paar instances.
Het effect op de tijdlijn is ook behoorlijk merkbaar, al die nieuwe gebruikers die zich voorstellen, hun weg zoeken, zich afvragen hoe alles werkt, en, in veel gevallen, blij lijken te zijn met wat ze aantreffen, of vooral met wat ze niet aantreffen: advertenties, een algoritme dat voor jou gaat bepalen wat jij moet zien, en de zeeën van gal die overal worden uitgespuwd. Het is gewoon een veel gezelliger plaats, en dat is voor iedereen vrij snel duidelijk.
Na elke golf
Wat je na elke golf ziet, en wat ook hier zal gebeuren, is dat na die eerste euforie en goede moed, een aanzienlijk deel van de nieuwe aanwas weer terug zal keren naar Twitter. Uiteindelijk zal blijken dat, zelfs met een pipo aan het roer, de boel nog niet meteen in de fik staat, en het netwerk-effect blijft een ding.
Ik denk dat de daadwerkelijke aanwas straks lang niet zo groot is als die initiële golf, en dat is okee. Toch ziet niet iedereen dat zo, en reageren veel mensen ietwat teleurgesteld op die natuurlijke beweging.
Desondanks: het is een flinke doorbraak voor fediverse (ik probeer de pars pro toto Mastodon een beetje te vermijden, er is meer dan alleen masto). Er zijn een hoop nieuwe accounts aangemaakt. Een aanzienlijk deel daarvan zal met een paar dagen weer stilvallen, prima. Maar ze zijn er. Er is bij een flinke kluit mensen dat kleine stukje bewustzijn gekweekt Dat Er Nog Wat Anders Bestaat.
Doorbraak in stukjes
Een volgende keer als er weer eens gedoe is op Twitter (of Facebook, of Instagram), zijn die mensen al voorzien van een account, en is de drempel om toch weer eens te kijken een stukje lager. Niet alleen dat, omdat er bij deze ronde wat volk is blijven plakken, is er meer te beleven. De kans dat iemand bij een volgende ronde dus wél blijft plakken, is weer dat stukje groter geworden.
En dát er weer gedoe komt, is zeker.
Het stuk netwerk-effect van een giganetwerk als Twitter doorbreek je niet in één keer, dat is niet realistisch. Maar als het stukje bij beetje afbrokkelt, krijg je op een gegeven moment vanzelf een kritieke massa en dan gaat het ineens heel snel (zie Hyves / Facebook in het verleden).
Nee, die doorbraak is al wel aan de gang. Het is alleen veel meer een proces dan een gebeurtenis.