Genoeg gepoetst en geschaafd; u mag zich op het randje van 2007 de tanden gaan stukbijten op deel twee van de einde-van-het-jaar-post -- het vorige deel vond u alhier. Hopelijk vindt Maarten deze onderwerpen inderdaad interessanter dan de vorige, en is Menno overtuigd van mijn net-op-tijd-posten-skills...
Vandaag gaan we het hebben over de mobiele wereld, over social networking, en over blogs. Oh, en ik zoek nog wat sappige rellen.
Mobiel gebeuren
Mobiel, mobiel, we gaan en doen steeds meer mobiel. En niet alleen dat, de apparaatjes worden ook steeds slimmer: smartphones veroveren een steeds groter deel van de markt. Al heb ik "smartphone" altijd al een stomme betiteling gevonden. In ieder geval kan de gemiddelde telefoon steeds meer naast "bellen" en "smsjes sturen".
Je had natuurlijk altijd al Windows Mobile -- waar blijven de zes verschillende versies van Vista Mobile? -- en Symbian, maar er zijn nieuwe spelers op komst. Allereerst natuurlijk Apple -- overigens zijn er sinds de lancering meer iPhones verkocht dan alle Windows-Mobile-gebaseerde handsets bij elkaar... En Steve Ballmer destijds maar roepen dat de iPhone nooit een marktaandeel zou veroveren... Goed, Apple dus, maar ook Google Android. Niet dat je nu al naar de winkel kunt rennen om zo'n Android-based telefoontje op te pikken, maar het gaat komen, net zoals de Linux-wereld ook druk aan de weg timmert. Android zie ik dan nog het snelste op de markt komen, aangezien daar een Groot Bedrijf™ achter staat, en dat is altijd handig om een standaard een beetje te pushen. Er zijn geruchten dat het al in februari zou kunnen gebeuren. Dat zou dan mooi samenvallen met het beschikbaar komen van een SDK voor de iPhone.
OS Wars
Concurrentie dus, waardoor de verschillende systemen alleen maar beter kunnen worden. Persoonlijk ben ik wel benieuwd hoe dat straks allemaal aan de man gebracht moet gaan worden: Microsoft had deals met bepaalde telefoon-bakkers, Apple brengt zoals gewoonlijk het hele product in eigen beheer uit, maar hoe Google en vooral die Linux-versies straks in de winkel komen, behalve dan voor de geeks die het zelf op hun telefoon zetten... Ik ben benieuwd welke telefoonfabrikanten ze aan weten te trekken. Nokia lijkt me al redelijk voorzien (die hebben hun eigen, redelijk uitgekristalliseerde OS'en, hoewel ze ook wel eens met Linux stoeien), en een hoop andere fabrikanten hebben óf een productlijn op Symbian (desnoods een afgeleide, zoals S60 of UIQ), óf op Windows Mobile. Gaan die nog wel willen switchen? Laat ik het anders vragen: gaat een nieuwe omgeving genoeg voordelen opleveren om de switch te maken? HTC lijkt in ieder geval wel bezig te zijn met een "gPhone", en dat is een toko met de nodige smart-phone-ervaring.
Content
Wat ook steeds belangrijker gaat worden: mobiele content. Of beter gezegd: de macht over die content. Doordat er ineens nieuwe spelers op het toneel verschijnen, die totaal geen zin hebben om het spelletje mee te gaan spelen op de tot nu toe gebruikelijke manier -- namelijk, een over het algemeen toch wel stevige koppeling tussen telefoon en provider, en bij allerlei gelegenheden extra inkomsten voor laatstgenoemde -- zullen de providers harder moeten gaan knokken om hun aandeel te behouden. En helemaal behouden zullen ze het niet.
Denk alleen maar aan de telefoons die vandaag al met WiFi zijn uitgerust -- waardoor je dus geen data-abbo meer nodig hebt om te surfen, of, horror der telco's, voor VoIP. Zolang je maar een WiFi-hotspot in de buurt hebt, en dat worden er ook steeds meer, kun je gratis bellen. Gratis!
We zijn bovendien de tijd van uitsluitend veel te dure ringtones, wallpapertjes en suffe spelletjes wel een beetje voorbij. Die haal je tegenwoordig links en rechts gratis wel op. Tegenwoordig gaan we all over the place lopen internetten. Daar waar WAP eigenlijk nooit van de grond is gekomen, gaat het tegenwoordig best goed met UMTS en HSDPA, en de sterk verbeterde browsers op de mobieltjes. Niks geen gepruts met een zwart wit, sterk uitgeklede site, nee, gewoon surfen. Maar dan op een kleiner scherm. Overigens maken zowel de iPhone als Android gebruik van Apples Webkit voor het browse-werk.
En soms kan je er NIET mee bellen...
Tenslotte lijkt de markt ook meer toe te zijn aan andere mobiele apparaten, zoals de Sony Reader, Amazon Kindle, de Iliad en de Readius. Naar ik begreep is die laatste vrij recent in massaproductie gegaan, maar tenzij je per se je scherm wil kunnen opvouwen zijn de andere readers al prima bruikbaar.
De Kindle staat voor de "enge" manier -- er komt stevige DRM in voor -- maar je kunt erop wachten dat er ook dergelijke apparaten komen waar je makkelijker je eigen spul op kwijt kunt, en de prijzen zullen ook gaan zakken. Het belangrijkste, wat mij betreft, is dat e-ink eindelijk tot een real world product is geworden dat je kunt beetpakken. Koppel dat aan mobiel internet -- en dat schijnt bij de Kindle het geval te zijn -- en dan zit je ineens te surfen op een heel wat minder klein schermpje. Wel weer zwart wit, dat wel. Maar voor het lezen heb je denk ik meer aan "groot" dan aan "kleur".
Persoonlijk ben ik meer voor de "zo min mogelijk apparaten meesjouwen"-aanpak, dus ik zie liever een telefoon met internet en e-book reader en dergelijke. Aan de andere kant, zo'n dedicated e-book reader hoef je natuurlijk niet per se mee te sjouwen, en door het een apart apparaat te houden kun je wel genieten van voordelen als e-ink. Nee, ik heb het zelf nog nooit gezien, maar ik denk dat het wel heel wat prettiger leest. Al is het alleen maar omdat de schermpjes meestal een stuk groter zijn.
Social Networks
Voor zover dat in 2006 al niet gebeurd was, is het verschijnsel social networks in 2007 helemaal gevestigd, zelfs in Nederland. Je telt als web-applicatie niet meer mee als de dames en heren gebruikers niet op zijn minst een profiel en buddylist kunnen bijhouden, en de gebruikers hebben haast een extra computer nodig (en een uur of wat extra in een etmaal) om al die netwerken en netwerkjes bij te houden.
Dé speler van dit moment is zonder twijfel Facebook, dat afgelopen jaar MySpace voorbij holde. Zeker toen Microsoft voor 240 miljoen dollar een belang van één (!) procent nam en FB een geschatte waarde van 15 miljard dollar (ik bedoel, hallo!) kreeg, leek het als studenten-netwerksite begonnen bedrijf niet meer stuk te kunnen.
Leek, want na de rel rond Beacon en de ten onrechte geblokkeerde accounts zijn er alweer genoeg mensen en groeperingen flauw van. Vooral dat Beacon is zorgwekkend: aangesloten adverteerders zouden aankopen en andere transacties zo, huppetee, in de news feed van de betreffende persoon kunnen zetten. Leuk als je je vriendin denkt te verrassen met een kittig lingerie-setje.
Beacon is intussen flink teruggedraaid, maar als ik het goed begrijp blijft het nog steeds zo dat bepaalde sites die aangesloten zijn, zo'n beetje al hun aankopen "naar Facebook sturen", en dan moet die maar uitzoeken of dat van een lid was, enzovoorts. Denk daar maar eens over na. Facebook krijgt inzicht in het koopgedrag van een hoop mensen. Misschien een beperkt inzicht, maar dat is nog steeds veel en veel meer dan je zou moeten willen.
Hierdoor niet in het minst gehinderd, is er al aangekondigd dat het binnenkort mogelijk wordt voor de third-party applicaties die op Facebook draaien meer / betere mogelijkheden krijgen met betrekking tot payments. Geld, dus. Facebook wordt een steeds breder systeem, dat hier en daar al Het Nieuwe Besturingssyteem wordt genoemd, over het algemeen door dezelfde mensen die al jarenlang roepen dat Het Web Het Nieuwe Besturingssysteem Gaat Worden, en dat dan alles zal veranderen -- ten goede, uiteraard -- omdat je niet meer afhankelijk bent voor het OS op je computer.
Oh ja, het web als OS, ja.
Persoonlijk heb ik dat altijd een beetje een bullshit-stelling gevonden. Ik bedoel, ik ben helemaal vóór web-apps als het even kan, maar precies dat: als het kan. En in tegenstelling tot wat sommigen geloven, zie ik voorlopig nog geen -- ik noem maar wat -- Photoshop Online Edition. Tuurlijk, Adobe is ermee bezig, maar het duurt heus nog wel eventjes voor de gemiddelde bandbreedte daar groot genoeg voor is, nog los van allerlei andere, niet minder interessante problemen.
En zelfs dan zul je altijd nog afhankelijk blijven van een OS om je computer die verbinding met dat SuperBreedBandInternet te laten maken. Waar je je randapparatuur aan koppelt. Waar je de dingen op doet die je per se privé wilt houden. Waar je dingen op doet als dat SuperBreedBandInternet er toevallig eens uitligt -- want als de dames en heren providers dat konden voorkomen dan deden ze dat vandaag ook al wel.
Een andere insteek: thin clients bestaan al heel lang in heel veel verschijningsvormen, en uitzonderingen daargelaten zijn die nooit echt doorgedrongen tot de desktop van Jan-de-gemiddelde-gebruiker. Ik heb nog geen overtuigende argumenten gehoord waarom dat deze keer wel zo zou zijn.
Nee, voorlopig is er nog genoeg ruimte voor nieuwe versies van Mac OS X en Windows. Goed. terug naar het on-line-gebeuren:
Kortgeleden heeft Google een aantal stappen gezet die duidelijk maken dat ze de strijd aangaan met Facebook: allereerst is daar het OpenSocial platform dat al wel gelanceerd maar nog niet klaar voor de strijd is, en recentelijk met de invoering van Google Profiles.
OpenSocial
OpenSocial moet een soort open uitwisseling tussen sociale netwerken worden, zodat je als gebruiker niet meer op 10 verschillende sites 10 keer hetzelfde verhaaltje hoeft op te hoesten. Op zich een fijn idee, maar dan moeten die sociale netwerken er natuurlijk wel aan meewerken. Facebook lijkt dat begrijpelijkerwijs niet van plan, het Nederlandse Hyves dan weer wel, evenals een flink aantal andere spelers.
Dat gaat een interessante strijd worden, volgend jaar. Zo rond rond maart zal het allemaal een beetje van de grond gaan komen, en dan wordt het kijken wie de langste adem heeft. OpenSocial heeft het voordeel van de aantallen, want Facebook mag dan groot zijn, het totaal aantal gebruikers dat straks aangesloten is op OpenSocial is nog veel groter.
Die Google Profiles, dat, uh, houdt simpelweg in dat je aan de Google-diensten die je gebruikt (Reader, GMail, enzovoorts) een profiel kan hangen. Een zoveelste profiel, ja, hoewel het ongetwijfeld op OpenSocial gekoppeld zal zijn... Momenteel zie ik het bijvoorbeeld al terug in Google Reader, waar ik dan ook my friends' shared items kan lezen.
Uiteraard is daar ook al een shitstorm aan kritiek over uitgestort, omdat Google heeft besloten dat iedereen die in je Gmail-adresboek staat een friend is. Hm. Het is jammer dat je dat niet iets beter kunt regelen, maar om er nou zo'n drama van te maken als nu hier en daar gebeurt...
En dan zijn er nog de Doemdenkers, de mensen die menen dat dat hele social networking-gebeuren nooit heel lang gaat duren, de "Bubble 2.0"-roepers, om meerdere redenen.
Social Networking is: mensen ontlopen
Ten eerste is er Brook's Law, wat ik maar even de "vervelende ex"- of "gezellige baas"-beweging noem. "Vervelende ex" kan daarbij voor allerlei soorten exen staan, van stukgelopen relaties tot ex-collega's, of gewoon je huidige collega's. Je hebt er altijd wel tussen zitten waar je liever geen zak (meer) mee te maken hebt, en juist die mensen weten je altijd feilloos te vinden om je vervolgens een uitnodiging tot vriendjes-schap te sturen. In alle beleefdheid weigeren is lastig, dus op een bepaald moment heb je allerlei mensen in je lijst staan die redelijk bij kunnen houden wat jij allemaal uitvreet of meemaakt, terwijl je dat eigenlijk niet wilt. Of zit jij er op te wachten dat je baas die gezellige strandfoto's van je laatste vakantie onder ogen krijgt? Zoals Cory Docterow dat zo mooi zegt:
Having watched the rise and fall of SixDegrees, Friendster, and the many other proto-hominids that make up the evolutionary chain leading to Facebook, MySpace, et al, I'm inclined to think that these systems are subject to a Brook's-law parallel: "Adding more users to a social network increases the probability that it will put you in an awkward social circumstance."-- How Your Creepy Ex-Co-Workers Will Kill Facebook
Je baas weigeren of weer uit je lijstje flikkeren is geen verantwoorde zet uit oogpunt van carriëre. Jezelf censureren gaat ook op de zenuwen werken en het plezier verknallen. En dus? Verkassen naar een ander social network -- en het proberen mee te slepen van de voor jou belangrijke mensen -- tot het liedje daar weer van voren af aan begint.
Social Networking is: je vrienden en bekenden opzoeken
Een andere reden voor de mogelijke tenondergang van de social networks is convergentie, of de behoefte daaraan. Mensen willen niet op een hele roedel sites hoeven inloggen en bijwerken en zoeken en doen -- zelfs als OpenSocial groot wordt blijven er nog altijd twee hele grote en een heleboel kleintjes over -- naast je "gewone" IM-, mail- en kalendergebeuren. Dat is irritant, dat is omslachtig, dat gaat niet iedereen willen blijven doen -- ik in ieder geval niet. Het moet allemaal juist gemakkelijker worden.
Na al die jaren van eerst BBS'en, later Online Services (AOL, CompuServe) zou je toch zeggen dat dat open, anarchistische internet zonder allerlei van elkaar geïsoleerde eilandjes moet kunnen. Toch valt dat tegen, jammergenoeg.
Maar wat wil je dán?
Ik wil dat als iemand mij zoekt, dat ze gewoon mijn naam in een zoekmachine kunnen gooien en dan op mijn webstek (hier, dus) terecht komen, die ik helemaal zelf in beheer heb, waar ik niet al te afhankelijk ben van 30 verschillende bedrijven en bedrijfjes die proberen om op allerlei inventieve manieren proberen centen te beuren over mijn identiteit en waarvan ik me soms moet afvragen of ze over twee jaar niet alweer uit de mode en op de fles of uitgekocht zijn -- met mijn data erbij. Ik bepaal zelf naar wie ik link en hoe ik die link omschrijf. Die ander hoeft daar verder ook niets mee te doen; ze hoeven het niet goed te keuren, en ze hoeven ook niet aan hun baas uit te leggen waarom ik wel met mijn vrolijke giechel in hun lijstje sta, en de baas niet.
En ik denk dat ik niet de enige ben die dat gaat doen. Ik denk dat dat proces langzaam gaat, maar het gaat gebeuren. Want twintig à dertig gefragmenteerde identiteiten onderhouden, dat kan niemand. Dan bén ik maar de zoveelste die roept dat de bubble uit elkaar gaat spatten; zo zie ik het nou eenmaal.
Blogs
En als ik het dan toch over het centraliseren naar mijn eigen site heb, laat ik dan gelijk de rest van de blogosphere eens meenemen... Steeds meer business, as usual.
Neem een SixApart, dat in 2005 LiveJournal kocht en dat kortgeleden weer van de hand deed. Neem Automattic, dat naast het bestieren van WordPress.com en blogspamfilter Akismet, Gravatar heeft overgenomen, en waarover de geruchten gaan dat ze onlangs een overnamebod van 200 miljoen dollar hebben afgeslagen.
Technorati, hoe gaat het daar mee? De site is een heel stuk minder overzichtelijk en vlot geworden dan vroeger het geval was, ze lijken hun focus een beetje kwijt. Fijn voor Googles Blogsearch, dat uit dezelfde trog eet. Als ze het nou eens iets zichtbaarder maakten, in plaats van het zo weg te stoppen. Het lijkt wel alsof ze het niet durven te laten zien.
Blogsoftware
We gaan een interessant 2008 tegemoet, qua releases:
- WordPress heeft voor eind januari versie 2.4 op de rol staan. Gepland zijn een nieuwe lik verf voor het backend -- hoognodig, als je het mij vraagt, aangezien er nog steeds genoeg dingen makkelijker en overzichtelijker kunnen -- alsmede betere ondersteuning voor widgets. Ik ben benieuwd wat we nog meer gaan krijgen.
- Ik weet niet precies wanneer de release gepland staat, maar PivotX komt eraan. Alpha 2 is al uit, dus vreselijk lang zal het allemaal niet meer duren. Belangrijkste nieuwe functie, wat mij betreft, is dat Pivot ein-de-lijk gebruik gaat kunnen maken van een database. Daarnaast komen er statische pagina's en widgets, en heeft het backend een flinke make-over ondergaan. Neerlands Trots is er zeker weer interessanter op is geworden.
- Tenslotte is Movable Type overgegaan op een GPL-licentie. Daar had ik het laatst al over, dus dat ga ik hier niet te veel herhalen. De vraag blijft of ze met hun licentie-verandering van een paar jaar geleden niet al te veel schade hebben aangericht, maar de tijd zal het leren.
Strijd
We zijn niet vies van een lekkere rel, natuurlijk, en kortgeleden werden we op onze wenken bediend met de Blognation vs Techcrunch Bitchfight 2.0. Bijzonder onverkwikkelijk allemaal.
We hebben ook nog ons nationale bloggers-'relletje': de Dutch Bloggies krijgen dit jaar concurrentie van de Salon Bloggies. De Dutch Bloggies kenden we allemaal al wel, maar de DB-reglementen van dit jaar (volgend jaar, eigenlijk) stelden in eerste instantie dat een blog zichzelf moet opgeven, in plaats van door een meute genomineerd te worden. Daar valt wel wat voor te zeggen: het is dan immers niet meer automatisch zo dat de sites met de meeste stemmen ook automagisch de meeste nominaties binnenslepen. Intussen is dat teruggedraaid, maar toen was was er al heisa over. Salon Bloggies zijn een beetje uit protest opgericht, want, zo is de redenatie, de organisatie van de DB lijkt zich vooral bezig te houden met de vraag hoe ze de grote blogs buiten de deur kunnen houden, in plaats van hoe ze de verkiezing zo eerlijk mogelijk kunnen maken. Tja. Je kan het ook nooit goed doen... Uiteraard geef ik me in alle bescheidenheid voor allebei op, wie weet wordt het in 2008 dan wél wat met die erkenning.
Andere concurrentie: gaat Amazon uitbreiden van boekenwurm naar een 'alles voor uw Enterprise'-shop? Het lijkt er wel op, want naast opslag en rekenkracht bieden ze nu ook database-diensten aan die moeten gaan concurreren met IBM en Oracle.
Wie ook nogal last van uitbreidingsdrang heeft, is Google. Naast het al genoemde OpenSocial als concurrent van Facebook en Android als tegenhanger van Symbian, Windows Mobile en Blackberry gaan ze (enigszins) in Wikipedia's vijver vissen, gaan ze de concurrentie met Twitter aan door Jaiku over te nemen en om het helemaal af te maken gaan ze zich bezig houden met... groene stroom. Zijn er ook nog markten waar Google zich niet in gaat storten?
Maar de smerigste strijd van allemaal is en blijft die over content. De Stichtingen Brein van de wereld -- nou ja, in ieder geval die van Nederland en de VS, op de rest heb ik niet zo'n zicht -- blijven maar bezig om de hooggeëerde consument tegen zich in het harnas te jagen. De klant, zo lijkt de redenatie te blijven, heeft als enige taak en recht het ophoesten van zoveel mogelijk centjes, en dat ze in ruil daarvoor eventjes ergens naar mogen luisteren of kijken, daar moeten ze blij mee zijn. Verder is enig vertrouwen in de consument misplaatst, aangezien het één grote bende piraten is. Zelfs een CD die je keurig legaal hebt aangeschaft, mag je niet rippen om de muziek op je iPod(-achtig apparaat) te luisteren.
Het probleem is natuurlijk dat die situatie niet houdbaar is: Het Volk hoort en leest steeds meer, en Het Volk houdt er niet van om als crimineel beschouwd te worden. Bij de artiesten zelf begint het ook te rommelen. Beetje bij beetje beginnen die zich ook van de maatschappijen af te keren. Tel daarbij op dat er nog een oorlogje moet worden uitgevochten tussen HD-DVD en BluRay, en dan kunnen we gerust stellen dat er de komende jaren een paar flinke veranderingen kunnen plaatsvinden in de muziek- en filmindustrie. Overigens: zodra je iets "industrie" gaat noemen, heeft het wat mij betreft sowieso al niet veel met "artistieke uitingen" en zo te maken.
Conclusie
Ik blijf mezelf een beetje herhalen, vrees ik, want ook voorgaande jaren riep ik dat $jaar+1
een interessant jaar zou worden. Maar toch: volgend jaar wordt een interessant jaar... Weer nieuwere versies van veelgebruikte software, en een paar grote bedrijven die een paar hele grote en veelomvattende projecten gestart zijn
Ik ga zelf meer centraliseren maar mijn eigen site en kijken in hoeverre dat om me heen ook, of juist niet, gebeurt. Overigens gaat er, hopelijk datzelfde nieuwe jaar, nog een beetje gesleuteld worden aan DNZM, want over de huidige lay ben ik nog niet 100% tevreden. Zucht.
Maar laten we eerst maar eens heelhuids de avond doorkomen, OK?